Pasta do zębów: z fluorem czy bez?

Dzięki znajomości składu pasty do zębów, możesz ustrzec się przed błędami w ich pielęgnacji / fot. shutterstock

Pasta do mycia zębów to podstawowy kosmetyk pielęgnacyjny, który stosujemy każdego dnia. Od niego zależy nie tylko estetyczny uśmiech, ale również zdrowe zęby. Czym różni się pasta z fluoru od tej bez tego składnika? Czy według specjalistów można stosować je zamiennie?

Działanie fluoru to najważniejszy element, który przemawia za stosowaniem pasty, która ma go na liście składników. 

Fluor jest związkiem, który od lat stosuje się w stomatologii ze względu na jego zdolność do wzmacniania szkliwa i zapobiegania próchnicy. Dzięki swoim właściwościom fluor wnika w strukturę szkliwa, tworząc warstwę ochronną odporną na działanie kwasów, które powstają w wyniku rozkładu cukrów. 

Kwasy te prowadzą do stopniowego pogarszania się stanu szkliwa, a przez to „otwierają drogę” dla bakterii. Te z kolei atakują ząb, prowadząc do powstawania ubytków, które jeśli nie są leczone, mogą prowadzić do poważniejszych konsekwencji, w tym konieczności ekstrakcji zęba lub przeprowadzenia leczenia kanałowego. 

Jeżeli zależy Ci na skutecznej ochronie zębów, szczególnie jeśli masz skłonność do próchnicy lub nadwrażliwość szkliwa, pasta z fluorem powinna być dla Ciebie codziennym wyborem. Regularne stosowanie pasty do zębów z fluorem zmniejsza ryzyko ubytków i pomaga utrzymać zdrowe zęby przez długi czas. 

Co więcej, fluor pomaga w remineralizacji szkliwa. To ważne szczególnie wtedy, gdy pojawiają się pierwsze oznaki demineralizacji, takie jak białe plamy na zębach. To dlatego specjaliści zalecają stosowanie past z fluorem, również u najmłodszych dzieci, którym wyrzynają się dopiero pierwsze ząbki. 

Jednak bezfluorowa pasta również ma swoje miejsce w pielęgnacji jamy ustnej. Jeżeli unikasz fluoru, ponieważ nie przekonują Cię argumenty za jego stosowaniem lub obawiasz się o kondycję środowiska, możesz skorzystać z alternatywnych rozwiązań. One również mogą pozytywnie oddziaływać na zdrowie zębów.

Pasta bez fluoru zawiera zazwyczaj składniki takie jak hydroksyapatyt czy ksylitol, które pomagają zapobiegać próchnicy i wzmacniać szkliwo. Ksylitol jest naturalnym słodzikiem, który ogranicza rozwój bakterii odpowiedzialnych za próchnicę. Z kolei hydroksyapatyt naśladuje naturalną strukturę szkliwa, pomagając w jego remineralizacji.

Bezfluorowa pasta jest często wzbogacona o ekstrakty roślinne, takie jak aloes czy szałwia, które działają łagodząco na dziąsła i wspierają prawidłową kondycję wewnątrz jamy ustnej. Wybór takiej pasty może być korzystny, jeśli Twoja dieta jest bogata w składniki mineralne wspierające szkliwo, a ryzyko próchnicy jest niskie.

Jednak należy pamiętać, że fluor ma zalety, które są z perspektywy stomatologicznej niepodważalne — jeśli dentysta zaleci stosowanie pasty z tym składnikiem, należy stosować się do jego wskazań. Zdrowie zębów nie tylko wpływa na wygląd uśmiechu czy komfort, ale również na zdrowie całego organizmu. 

Rozwijająca się próchnica, która nie jest leczona w odpowiedni sposób, może nawet prowadzić do komplikacji związanych z żołądkiem, a nawet sercem. Dlatego też leczenie stomatologiczne i regularne poddawanie się kontrolom jest tak ważne.

Właściwości fluoru są niezaprzeczalne, istnieją jednak sytuacje, w których warto rozważyć stosowanie pasty bez fluoru (po konsultacji ze stomatologiem). Jeżeli masz uczulenie na fluor lub z różnych względów obawiasz się jego nadmiaru w diecie, jest to rozwiązanie dla Ciebie. Zbyt duża ilość fluoru w organizmie, szczególnie u dzieci, może prowadzić do fluorozy, czyli przebarwień szkliwa, dlatego niekiedy zaleca się, aby młodsze dzieci, które nie potrafią jeszcze wypluwać pasty, stosowały na co dzień produkt bez tego składnika.

Bezfluorowa pasta może być również dobrą opcją, jeśli stosujesz wodę pitną wzbogaconą fluorem. W takim przypadku dodatkowe źródło tego pierwiastka w paście do zębów może nie być konieczne. 

Jeżeli preferujesz naturalne metody pielęgnacji jamy ustnej, pasta do mycia zębów bez fluoru pozwala unikać syntetycznych składników i chemikaliów, które nie zawsze są dobrze tolerowane przez organizm.

Osoby, które unikają fluoru, powinny szukać alternatyw dla tego składnika. Najpopularniejszą jest  hydroksyapatyt, czyli składnik naturalnie występujący w zębach, który pomaga odbudowywać szkliwo. Wspomniany ksylitol także ogranicza rozwój bakterii próchnicotwórczych i wspiera utrzymanie równowagi mikroflory w jamie ustnej

Roślinne dodatki, takie jak ekstrakty roślinne z aloesu, mięty, szałwii czy rumianku działają przeciwzapalnie i łagodząco, co także pomaga w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. 

Specjaliści podkreślają, że najważniejszy jest dobór pasty dostosowanej do Twoich indywidualnych potrzeb i kondycji zdrowotnej. Dlatego, zanim zdecydujesz, czy wybierzesz pastę fluorowaną czy pastę bez fluoru, odpowiedz sobie na kilka pytań:

• Czy masz skłonność do próchnicy?
• Czy jesteś w trakcie leczenia stomatologicznego lub często musisz odwiedzać dentystę ze względu na ubytki w zębach?
• Czy Twoja woda pitna jest wzbogacona fluorem?
• Czy zależy Ci na naturalnych składnikach?
• Czy masz problemy z nadwrażliwością zębów?

Jeżeli nie jesteś pewna, warto porozmawiać z dentystą, który pomoże rozwiać wątpliwości i doradzi najlepszy produkt. Pamiętaj, że zarówno pasta do zębów z fluorem, jak i bezfluorowa pasta mają swoje zalety, ale najważniejsze jest regularne szczotkowanie oraz odpowiednia technika mycia zębów.

Pamiętaj, aby zęby myć co najmniej dwa razy dziennie, a optymalnie — po każdym posiłku. Sięgaj po gumy do żucia, które pozwalają wydobywać resztki jedzenia ze szczelin międzyzębowych, a tym samym zapobiegają namnażaniu się bakterii. Regularnie nitkuj zęby przy pomocy nici dentystycznych. Zamień zwykłą szczoteczkę do zębów na elektryczną lub soniczną, które efektywniej czyszczą zęby z płytki nazębnej. 

Jeżeli cokolwiek w Twojej codziennej pielęgnacji zębów wzbudza Twoje wątpliwości, zawsze konsultuj się ze stomatologiem.